Pomoc dla osób z Ukrainy

Obywatele Ukrainy, spełniający poniższe warunki, mogą otrzymać:

• pomoc jednorazową – 300 zł
• świadczenia z pomocy społecznej

Uprawniony do pomocy jest obywatel Ukrainy, który wjechał legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bezpośrednio z terytorium Ukrainy,  w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. do dnia określonego w rozporządzeniu Rady Ministrów wydanym na podstawie art. 2 ust. 4 specustawy, deklaruje zamiar pozostania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i został wpisany do rejestru PESEL.

Za legalny uznaje się także pobyt dziecka urodzonego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez matkę, która spełnia wyżej określone warunki.

Podstawa ustalania legalności pobytu obywatela Ukrainy

• Legalność pobytu będzie ustalana na podstawie zarejestrowania obywatela Ukrainy przez komendanta placówki Straży Granicznej.
• W przypadku gdy wjazd obywatela Ukrainy nie został zarejestrowany podczas kontroli granicznej, jego pobyt na terytorium RP będzie rejestrowany przez Komendanta Głównego Straży Granicznej.
• Komendant Główny Straży Granicznej będzie prowadził w systemie teleinformatycznym Straży Granicznej rejestr obywateli Ukrainy, którzy wjechali na terytorium RP bezpośrednio z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi oraz tych, którzy złożyli wniosek o nadanie numeru PESEL.
• Komendant Główny Straży Granicznej zapewnia udostępnienie gminom danych zawartych w rejestrze, w drodze teletransmisji danych.
• Obywatelowi Ukrainy, którego pobyt na terytorium RP uznaje się za legalny na podstawie art. 2 ust. 1 specustawy, na podstawie wniosku złożonego w dowolnym organie wykonawczym gminy – nadaje się numer PESEL.
• Dane przetwarzane w ww. rejestrze udostępnia się m.in. państwowym i samorządowym jednostkom organizacyjnym – w zakresie niezbędnym do realizacji ich zadań publicznych (art. 450 ustawy o cudzoziemcach).

Gdzie złożyć wniosek o pomoc?

• Wniosek o wypłatę pomocy składa się w ośrodku pomocy społecznej, właściwym ze względu na miejsce pobytu osoby składającej wniosek.
• Obywatele Ukrainy przebywający na terenie Dzielnicy Ursynów, wnioski o przyznanie pomocy składają w: Ośrodku Pomocy Społecznej Dzielnicy Ursynów m.st. Warszawy przy ul. J. Cybisa 7.
• Wniosek składa osoba uprawniona, jej przedstawiciel ustawowy, opiekun tymczasowy albo osoba sprawująca faktyczną pieczę nad dzieckiem.
• Wzór wniosku stanowi załącznik do informacji.

Informacje niezbędne do otrzymania pomocy

• Osoba składająca wniosek lub osoba, w imieniu której wniosek jest składany, podaje następujące dane:
  • imię (imiona) i nazwisko;
  • data urodzenia;
  • obywatelstwo;
  • płeć;
  • rodzaj, seria i numer dokumentu stanowiącego podstawę przekroczenia granicy;
  • informację o dacie wjazdu na terytorium RP;
  • adres pobytu;
  • dane kontaktowe, w tym numer telefonu lub adres poczty elektronicznej, jeśli je posiada;
  • numer PESEL.
• W przypadku gdy wnioskodawca podał dane kontaktowe (numer telefonu, adres poczty elektronicznej), ośrodek pomocy społecznej informuje go o terminie i formie wypłaty świadczenia za pomocą dostępnych środków komunikacji.
• Wypłata świadczenia może być dokonana w formie przelewu na konto bankowe wskazane przez wnioskodawcę, bądź w inny sposób określony przez organ wypłacający świadczenie (np. w kasie).

W pierwszej kolejności obywatele Ukrainy otrzymują pomoc humanitarną w formie zakwaterowania, całodziennego wyżywienia i opieki medycznej, następnie mogą korzystać ze:

• swobodnego dostępu do polskiego rynku pracy obywatelom Ukrainy, których pobyt został uznany za legalny, a także dostęp do instrumentów rynku pracy, aktywnych form pomocy oraz skierowanie do zatrudnienia za pośrednictwem urzędów pracy.
• uprawnienia do świadczeń rodzinnych, świadczenia wychowawczego, rodzinnego kapitału opiekuńczego oraz świadczenia dobry start.
• świadczeń z pomocy społecznej o charakterze doraźnym i krótkoterminowym (np. jeden, dwa miesiące), jako wsparcie w przezwyciężaniu trudnych sytuacji życiowych i zabezpieczenie najpilniejszych wydatków bytowych: osób w podeszłym wieku, niepełnosprawnych i matek z małymi dziećmi.

Świadczenia z pomocy społecznej może otrzymać obywatel Ukrainy przebywający legalnie na terenie Rzeczpospolitej tak, jak w przypadku pomocy jednorazowej.

Rodzaj świadczeń z pomocy społecznej przyznawanych obywatelom Ukrainy:

• Obywatelom Ukrainy mogą być przyznane świadczenia pieniężne i niepieniężne:
  • posiłek, produkty żywnościowe lub zasiłek celowy na żywność w przypadku gdy osoba nie ma zapewnionego wyżywienia,
  • zasiłek okresowy,
  • usługi opiekuńcze,
  • mieszkanie chronione,
  • praca socjalna,
  • poradnictwo specjalistyczne,
  • interwencja kryzysowa.
• Pracownik ośrodka pomocy społecznej ustala skład i dochód rodziny na zasadach określonych w ustawie o pomocy społecznej.
• W przypadku uzyskiwania przez obywatela Ukrainy dochodu w walucie obcej, wysokość tego dochodu ustala się według średniego kursu NBP, z dnia wydania decyzji administracyjnej w sprawie świadczenia z pomocy społecznej.
• W przypadku gdy niektórzy członkowie rodziny nie posiadają uprawnienia do świadczeń z pomocy społecznej na podstawie specustawy lub art. 5 ustawy o pomocy społecznej, ośrodek pomocy społecznej przyznając świadczenia bierze pod uwagę jedynie potrzeby tych osób, które są uprawnione do świadczeń. Osoby nieuprawnione do pomocy społecznej wlicza się do składu rodziny, a ich dochód wlicza się do dochodu rodziny.

Zasady przyznawania pomocy

Pomoc przyznaje się na zasadach i w trybie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, z pewnymi zmianami.

• Obywatel Ukrainy ubiegający się o pomoc składa oświadczenie o sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej, które jest częścią I Formularza kwalifikującego do przyznania pomocy (wzór Formularza stanowi załącznik do informacji).
• W przypadku wystąpienia wątpliwości, co do treści oświadczenia złożonego przez obywatela Ukrainy, pracownik ośrodka przeprowadza rodzinny wywiad środowiskowy.
• Przepisy specustawy przewidują możliwość przyznania świadczenia pieniężnego, nie dłużej niż za okres 60 dni, każdemu podmiotowi, w szczególności osobie fizycznej prowadzącej gospodarstwo domowe, który zapewni zakwaterowanie i wyżywienie obywatelom Ukrainy.

Od jakiej daty mogą być przyznawane świadczenia?

• Świadczenia mogą być przyznawane, zgodnie z art. 106 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej, za okres miesiąca kalendarzowego, począwszy od miesiąca, w którym został złożony wniosek wraz z oświadczeniem.
• W przypadku gdy uprawnienie do świadczenia nie obejmuje pełnego miesiąca (np. osoba przez część miesiąca przebywała na terytorium Ukrainy), świadczenie przyznaje się za niepełny miesiąc, a kwotę świadczenia ustala się, dzieląc pełne kwoty przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca i mnożąc przez liczbę dni objętych świadczeniem.

Świadczenia z pomocy społecznej dla obywateli Ukrainy, których członkowie rodziny powrócili na terytorium Ukrainy

Na podstawie jakich przepisów przyznaje się pomoc?

Pomoc przyznaje się na podstawie art. 30 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.

Komu przysługuje pomoc?

Pomoc przysługuje przebywającym legalnie na terytorium Polski obywatelom Ukrainy (a którzy nie są uprawnieni do świadczeń z pomocy społecznej na podstawie
art. 5 i 5a ustawy o pomocy społecznej oraz art. 29 specustawy), których członkowie rodziny powrócili na terytorium Ukrainy.

Na jakie świadczenia może liczyć obywatel Ukrainy?

• Obywatelom Ukrainy mogą być przyznane świadczenia pieniężne i niepieniężne.
• Do składu rodziny obywatela Ukrainy nie wlicza się członka rodziny, który powrócił na terytorium Ukrainy.

W jaki sposób i gdzie należy złożyć wniosek o przyznanie pomocy?

• Wniosek o wypłatę pomocy składa się w ośrodku pomocy społecznej gminy właściwej ze względu na miejsce pobytu osoby składającej wniosek.
• W przypadku przekształcenia ośrodka pomocy społecznej w centrum usług społecznych wniosek składa się w centrum usług społecznych.

W jakim trybie i na jakich zasadach przyznaje się pomoc?

• Pomoc przyznaje się na zasadach i w trybie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, z pewnymi zmianami.
• Obywatel Ukrainy ubiegający się o świadczenia składa oświadczenie o sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej.
• W postępowaniu nie przeprowadza się rodzinnego wywiadu środowiskowego, chyba że powstaną wątpliwości co do treści oświadczenia złożonego przez obywatela Ukrainy.

Od jakiej daty mogą być przyznawane świadczenia?

Świadczenia mogą być przyznawane, zgodnie z art. 106 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej, za okres miesiąca kalendarzowego, począwszy od miesiąca, w którym został złożony wniosek wraz z oświadczeniem. W przypadku gdy uprawnienie do świadczenia nie obejmuje pełnego miesiąca (bo na przykład mąż wyjechał w połowie miesiąca), świadczenie przyznaje się za niepełny miesiąc, a kwotę świadczenia ustala się, dzieląc pełne kwoty przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca i mnożąc przez liczbę dni objętych świadczeniem.